“Ik wil me vrij voelen”
is een veel geuite wens in onze praktijk.
Maar wat betekent dat? Wanneer voel jij je vrij? Wat heb je daarvoor nodig?
Precies deze vragen kwamen naar voren tijdens een gesprek met Bram (43) en Sophie (41).
Na bijna 20 jaar samen, waarvan 10 jaar huwelijk, gaan ze uit elkaar. Bram en Sophie leken het helemaal voor elkaar te hebben. Drie lieve kinderen van 5, 6 en 9, een hond, hun droomhuis helemaal verbouwd, en een appartement in de stad voor de verhuur. Twee veeleisende banen, maar ook genoeg tijd voor familie, vrienden en vakanties samen.
Wat betekent vrijheid voor Sophie in de context van de scheiding?
Vrijheid is voor haar het hebben van een huis. Waarschijnlijk kleiner dan waar ze nu woont, maar ze wil in ieder geval in dezelfde buurt, dicht bij school blijven wonen en een fijne tuin hebben waar de kinderen kunnen spelen. Ze heeft al onderzoek gedaan en weet precies wat haar financiële mogelijkheden zijn.
Vrijheid is voor haar dat ze het appartement kan houden. Ook dat heeft Sophie al tot op de bodem uitgezocht en heeft met haar ouders afgesproken dat zij haar financieel bijstaan om dat mogelijk te maken.
Vrijheid is voor Sophie ook zo min mogelijk van de kinderen te hoeven missen; ze heeft al een schema bedacht dat perfect aansluit op haar werkuren en de activiteiten van de kinderen. Bram hoeft er alleen nog maar mee akkoord te gaan.
Vrijheid is voor haar het ervaren van financiële zorgeloosheid en dat de kinderen er niet voelbaar en zichtbaar op achteruit gaan. Sophie heeft al een voorstel klaarliggen hoe de kosten, inclusief de kosten voor de vakanties, verdeeld moeten worden op basis van het door haar opgestelde schema.
De woorden “controle” en “perfectionist” worden benoemd door Bram.
Sophie ziet zichzelf totaal niet als een perfectionist. Ze heeft gewoon een duidelijk beeld voor ogen en als ze dat beeld heeft gerealiseerd, dan voelt ze zich vrij.
Sophie heeft alles voor zichzelf uitgewerkt, maar Bram was niet betrokken in het proces. De kans is aanwezig dat dingen in de praktijk anders uitwerken dan Sophie van tevoren heeft bedacht.
Kan Sophie zich nog steeds vrij voelen als de werkelijkheid anders uitpakt dan het ideaalbeeld dat ze voor ogen heeft? Of drukt ze koste wat kost haar plan door? Welke prijs moet ze daarvoor betalen? En geeft dat een gevoel van vrijheid?
Wat gebeurt er als we het begrip vrijheid oprekken? Er een ruimere, vrijere invulling aan proberen te geven? Een invulling die open staat voor verrassingen, voor het onverwachte en voor creativiteit.
Dit vergt een verandering. Een grote verandering, die vanuit onszelf moet komen.
Hiermee komen onze mentaliteit, onze opvattingen en de manier waarop wij gewend zijn om naar de wereld kijken onder de loep te liggen.
Hoe kunnen we kritisch kijken naar ons eigen idee dat dingen op een bepaalde manier moeten zijn of op een bepaalde manier moeten gebeuren? Het aankijken van een bepaalde starheid in onze opvattingen. Starheid die ons in zekere zin kan beperken. Want wanneer wij ons vastberaden inzoomen op onze opvattingen, hebben we minder aandacht voor alle mogelijkheden die daarbuiten liggen.
Hoe beïnvloedt deze starheid ons leven? In hoeverre zet deze starheid ons leven onder druk? Hoe werkt deze starheid door in onze relatie met anderen, de relatie met onszelf?
Helpt deze starheid in deze situatie?
Of is er misschien iets in ons dat ons uitnodigt om onze opvattingen te veranderen?
Je kunt op een gegeven moment besluiten dat de starheid je niets oplevert -al dan niet specifiek in een bepaalde situatie.
Dit betekent niet dat je direct al je normen en waarden overboord hoeft te gooien, maar je kunt jezelf afvragen: hoe kan ik deze situatie vanuit een ander perspectief bekijken?
De (vrij vertaalde) quote van Talia Hunter illustreert dit op een mooie manier:
“Er zijn twee soorten vrijheid
De vrijheid dat de dingen precies zo zijn zoals jij dat wilt
En de vrijheid om te weten dat de dingen op elk moment precies zijn zoals ze moeten zijn.
Net zoals er twee soorten overwinningen zijn
De overwinning van het krijgen wat je wilt
En de overwinning van het accepteren van wat je is gegeven
“En het niet toestaan dat een moeilijke situatie of een lastig persoon onder je huid kruipt en je van je innerlijke vrede berooft.”
Alleen al de nieuwsgierigheid naar hoe je het begrip vrijheid op een andere manier invulling zou kunnen geven, kan het begin zijn van een enorm interessant proces.
Ik nodig je, net als Sophie, uit om jezelf hiervoor open te stellen. Er zijn meerdere en alternatieve wegen die leiden tot -in dit geval- vrijheid.
Wie weet ervaar je onderweg dat zelfs ook het einddoel anders is vormgegeven dan je aanvankelijk dacht.
Onderzoek op een haast kinderlijk nieuwsgierige manier wat er allemaal mogelijk is en laat je verrassen.